istihkâm sınıfı ne demek?

İstihkâm veya askerî mühendislik; savaşan birliklerin saldırısını kolaylaştıran, savunma gücünü artıran, yapı işleriyle uğraşan teknik askerî sınıftır. Günümüzün ve geleceğin muharebeleri her seviyede ve sürekli bir biçimde manevra yapmayı, üstün hareket kabiliyetine sahip kuvvetlerin bir bütün hâlinde eğitilmesini, başarılı bir şekilde bütünleştirilerek kullanılmasını ve karşılaşılan her türlü engelden süratle geçilmesini gerektirmektedir. İlgi ve etki alanları genişleyen muharebe sahasının belki de en zor ve karmaşık görevlerinden olan “Geçit Açma Harekâtı'nın başarılı bir şekilde uygulanması harekâtın sonucunu belirlemektedir.¹

İstihkâmcılar, harekât alanının tamamında istihkâm faaliyetlerini yönetmek suretiyle, karma sınıf ve silah timinin ayrılmaz bir parçası olarak görevi yürütürler. İstihkâmcılar, muharebede dost birliklerin hareket kabiliyetini artırma, düşmanın hareket kabiliyetini engelleme, beka görevleri icra etme ve muharebe destek kuvvetlerine istihkâm desteği sağlama gibi türlü görevleri yerine getirirler. Saldırı harekâtında istihkâmcılar normal olarak manevrayı desteklemek için, gayretlerini aşağıda belirtilen faaliyetler üzerinde yoğunlaştırırlar.

Ayrıca istihkâmcılar, savaş anında cepheye ilk giden ve en son dönen birliklerdir.

Engellerden gedik ve geçitler açarlar veya bunları kaldırırlar.
Tahkimli mevzilere taarruzda yardım ederler.
Taarruz eden dost kuvvetlerin yanlarını korumak için engeller tesis ederler.

Bazı ülkelerde, İstihkâmcılar, sel kontrolü ve nehir navigasyon işleri gibi barış zamanında askerî olmayan inşaat görevlerini de yerine getirebilirler, ancak bu tür faaliyetler askerî mühendislik kapsamına girmez.

İstihkâmcı genel bir ifadeyle muharebe alanı mühendisidir. Engeller tasarlama, taktiksel noktalarda siperler kazma vb. bütün işleri üstlenir. Orta Çağ'da mancınık ve koçbaşlarını tasarlar ve kullanım inceliklerini belirlerlerdi. 3 boyutlu çizim (teknik resim) geliştirilmesiyle birlikte istihkâm kuramında önemli atılımlar yaşanmıştır. Fransız matematikçi Gaspard Monge tasarı geometri ve teknik resmi geliştirmesiyle birlikte kendini istihkâm kuramına adamıştır.